Bắt bệnh và xử lý điều hòa ô tô không mát

Điều hòa ô tô mang lại sự dễ chịu, thoải mái cho người dùng

1. Phát hiện tình trạng điều hòa ô tô không mát

• Chức năng làm lạnh của hệ thống điều hòa ô tô hoạt động kém: Đây là tình trạng mặc dù điều hòa đã được bật ở mức cao nhưng khả năng làm mát rất kém, không chỉ vậy còn xuất hiện tình trạng gió phả vào khoang cabin có mùi hôi khó chịu.
• Điều hòa ô tô không thể làm lạnh sâu: Đây là tình trạng điều hòa ô tô vẫn đang hoạt động nhưng khoang cabin không thể được làm lạnh sâu. 
• Điều hòa ô tô hoạt động nhưng hoàn toàn không có hơi mát: Đây là tình trạng điều hòa không thực hiện được tác dụng làm mát mặc dù hệ thống làm lạnh đã được kích hoạt.

​​
Điều hòa ô tô không mát là tình trạng phổ biến khi sử dụng xe ô tô

2. Bắt bệnh nguyên nhân và cách xử lý khi điều hòa ô tô không mát

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng điều hòa ô tô không mát hoặc làm mát rất kém. Thông thường, các vấn đề thường nằm ở lọc gió, lốc điều hòa, gas, dàn nóng, lạnh… Đây là những bộ phận cần kiểm tra đầu tiên khi điều hòa ô tô hoạt động kém.

2.1. Lọc gió điều hoà bị bít tắc

Lọc gió điều hoà bị bít tắc là một trong các nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng khi bật điều hòa ô tô chạy bình thường nhưng không mát hay không làm mát sâu… Lọc gió điều hòa đảm nhận chức năng ngăn chặn bụi bẩn và dị vật lẫn trong không khí đi vào khoang nội thất xe. Sau thời gian dài hoạt động, lọc gió điều hòa ô tô sẽ bị bám đầy cặn bụi bẩn. Nếu không được kiểm tra, vệ sinh và bảo dưỡng định kỳ, bụi bẩn dễ kết thành các tảng dày ngăn cản không khí đi vào trong, khiến quạt không hút đủ lượng gió cần thiết.

Lọc gió điều hoà bị bít tắc là một trong các nguyên nhân phổ biến làm điều hòa không mát

Để khắc phục lọc gió bị bít cần tiến hành vệ sinh lọc gió cho điều hoà ô tô. Trong trường hợp lọc gió đã xuống chất lượng, không thế sử dụng nữa thì tốt nhất nên thay mới hoàn toàn. Giá lọc gió điều hoà ô tô chỉ ở mức từ 50.000 đến 200.000 đồng/bộ. Các nhà sản xuất khuyến cáo người dùng nên vệ sinh lọc gió sau mỗi 5.000 km quãng đường di chuyển, thay mới lọc gió sau 20.000 – 30.000 km vận hành.

2.2. Dàn nóng điều hoà bị đóng cặn bụi bẩn

Dàn nóng điều hoà ô tô chịu trách nhiệm tản nhiệt điều hòa. Nếu dàn nóng bị bám quá nhiều cặn bẩn sẽ làm khả năng tản nhiệt bị hạn chế, ảnh hưởng nhiều tới hiệu suất làm lạnh. Đây là một trong các lý do gây ra tình trạng điều hoà ô tô không làm lạnh sâu, không làm lạnh…

Dàn nóng của điều hoà ô tô thường được lắp đặt nằm ở phía trước quạt gió động cơ và két làm mát. Nên kiểm tra dàn nóng nếu như có hiện tượng điều hòa không mát. Có thể sử dụng vòi nước để xịt vệ sinh nếu thấy dàn nóng quá bẩn.

Nếu dàn nóng bị bám quá nhiều cặn bẩn sẽ làm khả năng tản nhiệt bị hạn chế, ảnh hưởng nhiều tới hiệu suất làm lạnh của điều hòa ô tô

Tuy nhiên, nếu xịt nước quá mạnh có thể làm hỏng dàn nóng, móp cong các thanh lá tản nhiệt mảnh bằng nhôm. Bên cạnh đó, bạn cũng cần cẩn thận khi xịt nước để tránh nước văng đến các chi tiết máy khác bên trong khoang động cơ ô tô.

2.3. Dàn nóng không thực hiện chức năng tản nhiệt hiệu quả

Chức năng tản nhiệt của dàn nóng được thực hiện không hiệu quả là nguyên nhân phổ biến khiến điều hòa ô tô không làm mát khi trời nóng. Dàn nóng điều hòa thường đặt ngay gần két làm mát. Nếu hộp số hay động cơ ô tô bị tăng nhiệt quá cao sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất tản nhiệt của dàn nóng.

Chức năng tản nhiệt của dàn nóng được thực hiện không hiệu quả là nguyên nhân phổ biến khiến điều hòa ô tô không làm mát khi trời nóng

Khi dàn nóng tản nhiệt không tốt sẽ xảy ra tình huống áp suất ga đường cao áp tăng cao vượt ngưỡng quy định, lúc này hệ thống điều hoà sẽ tự động ngắt lốc lạnh để bảo toàn cho cả hệ thống. Bên cạnh đó cũng nên kiểm tra quạt gió dàn nóng bởi nguyên nhân khiến dàn nóng tản nhiệt không tốt cũng có thể là do quạt gió dàn nóng bị bẩn, hoạt động trục trặc.

2.4. Dàn lạnh điều hòa bị bẩn hoặc đóng băng

Dàn lạnh điều hòa thực hiện chức năng làm giảm nhiệt độ để gas điều hoà ô tô toả ra hơi lạnh. Hơi lạnh được tỏa ra từ đây sẽ được quạt gió thổi vào khoang cabin xe ô tô. Sau một thời gian hoạt động, dàn lạnh cũng bị bám cặn bẩn, đặc biệt còn dễ có nấm mốc, vi khuẩn sinh sôi, gây mùi khó chịu… do bộ phận này thường tích tụ hơi ẩm. Điều này sẽ khiến điều hoà ô tô không mát hoặc làm mát thất thường. Nếu hiện tượng này tiếp tục kéo dài mà không được xử lý sẽ dẫn đến các kẽ hở, cửa gió bị tắc nghẽn hoàn toàn.

Bên cạnh nguyên nhân bị đóng bụi bẩn thì dàn lạnh đóng băng còn có thể do hỏng van tiết lưu, bẩn lọc gió, hệ thống cảm biến trục trặc, hỏng quạt gió điều hòa, dàn nóng bị trục trặc, sử dụng gas lạnh kém chất lượng hoặc sai chủng loại,…

Nếu nghi ngờ dàn lạnh đóng băng tốt nhất bạn nên kiểm tra và vệ sinh dàn lạnh ngay. Hiện nay có phương pháp giúp vệ sinh dàn lạnh ô tô nội soi mà không cần thao tác tháo/lắp phức tạp, tiết kiệm thời gian hơn phương pháp truyền thống.

Bên cạnh nguyên nhân bị đóng bụi bẩn thì dàn lạnh đóng băng còn có thể do hỏng van tiết lưu, bẩn lọc gió, hệ thống cảm biến trục trặc,...

Các hãng xe đưa ra khuyến cáo chủ xe nên chủ động kiểm tra và bảo dưỡng dàn lạnh điều hoà xe định kỳ sau mỗi quãng đường vận hành 20.000 km vận hành hoặc sau mỗi 3 đến 6 tháng. Nếu để dàn lạnh điều hòa quá bẩn không chỉ khả năng làm lạnh đi xuống mà đây cũng là nguyên nhân chính khiến điều hoà ô tô gây mùi hôi trong xe.

2.5. Thiếu gas hoặc rò rỉ gas lạnh điều hoà

Lượng gas lạnh trong điều hòa ô tô bị thiếu hụt sẽ dẫn đến tình trạng điều hoà ô tô không mát sâu hoặc thậm chí không mát. Nguyên nhân khiến điều hoà thiếu gas lạnh có thể vì xe đã lâu chưa được mang đi kiểm tra, nạp thêm gas hoặc thay gas mới.

Nhưng nguyên nhân thường gặp nhất là do xe bị rò rỉ ga lạnh. Nếu bị rò rỉ ga thì thông thường chỉ tầm hơn 1 tháng xe sẽ hết gas. Khi rò gas, áp suất giảm xuống bất thường, công tắc áp suất thấp sẽ tự động ngắt mạch, ngắt không cho lốc lạnh hoạt động.

Để kiểm tra lỗi này bạn có thể quan sát mắt gas lạnh, mắt ga sủi đục lăn tăn nhiều bọt cho thấy xe đang bị thiếu ga. Bạn nên mang xe đi kiểm tra và khắc phục kịp thời nếu bị thiếu gas điều hòa.

Lượng gas lạnh trong điều hòa ô tô bị thiếu hụt sẽ dẫn đến tình trạng điều hoà ô tô không mát sâu hoặc thậm chí không mát

Trong trường hợp ngược lại là khi thừa gas lạnh, khả năng làm lạnh của điều hòa cũng bị ảnh hưởng. Bởi khi thừa gas, áp suất cao hơn bình thường thì lốc lạnh cũng sẽ ngắt. Việc thừa gas ảnh hưởng đến các bộ phận khác trong hệ thống làm lạnh, cũng làm máy nặng hơn, công suất hoạt động của động cơ giảm và tốn nhiên liệu hơn, thậm chí còn có thể gây nổ. Biểu hiện cho thấy điều hòa bị sạc thừa gas chính là lốc lạnh liên tục đóng ngắt, máy chạy chậm và ghì bất thường.

2.6. Tắc phin lọc gas của điều hoà ô tô

Phin lọc ga của điều hoà ô tô đảm nhận vai trò lọc bỏ ẩm và tạp chất khỏi gas lạnh. Phin lọc hoạt động sau một thời gian cũng sẽ bị bẩn, dẫn đến hiệu quả lọc kém dần, thậm chí có thể làm tắc nghẽn gas lạnh. Đây là một trong các nguyên nhân khiến điều hoà ô tô không làm mát.

Ngay khi kiểm tra nếu nhận thấy phin lọc gas bị tắc cần thay phin lọc gas mới cho điều hòa. Nếu tiến hành thay mới lốc lạnh thì cũng cần thay cả phin lọc gas để đảm bảo cho lốc lạnh mới được hoạt động tốt nhất. Các hãng xe khuyến cáo nên thay phin lọc gas điều hòa định kỳ sau mỗi 12 đến 18 tháng.

Ngoài nguyên nhân do tạp chất tích tụ lâu ngày, phin lọc gas bị tắc còn có thể do sử dụng phải gas lạnh giả, gas không đúng chủng loại và không đạt tiêu chuẩn chất lượng. Nếu nguyên do nằm ở gas, bạn cần rút hết gas cũ, thay phin lọc gas mới và nạp gas mới cho điều hoà.

Các hãng xe khuyến cáo nên thay phin lọc gas điều hòa định kỳ sau mỗi 12 đến 18 tháng

2.7. Rơ le cảm biến nhiệt gặp trục trặc

Nếu rơ le cảm biến nhiệt gặp trục trặc, hệ thống tính toán sai lệch sẽ khiến chức năng làm mát của điều hòa không hoạt động hiệu quả. Nếu rơ le nhiệt chỉ bị điều chỉnh sai mức nhiệt thì giải pháp đơn giản là điều chỉnh lại. Nếu rơ le bị hỏng thì cần thay rơ le mới.

Nếu rơ le cảm biến nhiệt gặp trục trặc, hệ thống tính toán sai lệch sẽ khiến chức năng làm mát của điều hòa không hoạt động hiệu quả

2.8. Quạt gió của dàn lạnh điều hòa gặp vấn đề

Quạt gió của dàn lạnh điều hòa có thể gặp vấn đề như mạch điện bị đứt, cuộn dây contactor bị hỏng, tụ điện có vấn đề, động cơ quạt bị ngắn mạch hoặc bị chạm vỏ… cũng khiến cho điều hoà xe ô tô không mát. Để xác định chính xác nguyên nhân ảnh hưởng đến quạt gió thì cần kiểm tra lại mạch điện (bằng đồng hồ), kiểm tra tụ điện, rà soát hệ thống các thông mạch và các tiếp điểm của máy lạnh…

Quạt gió của dàn lạnh điều hòa có thể gặp vấn đề như mạch điện bị đứt, cuộn dây contactor bị hỏng, tụ điện có vấn đề,... khiến điều hòa ô tô không mát

2.9. Nguyên nhân khác khiến điều hòa không làm lạnh

Điều hoà ô tô không làm mát còn có thể do các nguyên nhân khác như:

• Lâu ngày không bảo dưỡng, vệ sinh, thay dầu bôi trơn… cho điều hòa
• Hỏng tụ điện
• Cầu chì bị cháy
• Hỏng đai máy nén
• Lỗi bộ truyền động điều hòa
• Lốc điều hoà xe ô tô gặp trục trặc
• Van tiết lưu gặp vấn đề bất thường

3. Hướng dẫn sử dụng điều hòa ô tô đúng cách và hiệu quả

Nhằm đảm bảo cho điều hòa ô tô luôn hoạt động bền bỉ, ít hư hỏng, người dùng nên chú ý sử dụng điều hòa ô tô đúng cách, hiệu quả như sau:

• Trước hoặc trong khởi động máy thì không nên mở điều hòa bởi sẽ làm cho tiêu tốn năng lượng ắc quy, dẫn đến điều hòa dễ hư hỏng và kém bền.
• Đảm bảo đóng kín tất cả cửa xe khi bật điều hòa trong xe để giúp không gian bên trong khoang xe nhanh mát hơn, tránh không để khí lạnh bị thoát ra ngoài gây quá tải điều hòa.
• Điều chỉnh mức quạt gió hợp lý, tránh bật quá lớn sẽ làm tiêu tốn điện năng và gây khó chịu cho người dùng, tránh bật quá yếu sẽ không đủ làm mát không gian. Người dùng hãy ưu tiên chế độ lấy gió trong và điều chỉnh nhiệt độ thích hợp khi mới mở điều hòa để giúp không khí trong khoang xe nhanh được làm lạnh. Khi bật điều hòa trên xe vào mùa mưa, không khí có độ ẩm cao, người dùng không nên dùng chế độ lấy gió ngoài vì sẽ làm cho hơi ẩm không khí dễ lọt vào và đọng trong cabin.

Chỉ mở điều hòa sau khi đã khởi động xe một lúc

• ​Khi ô tô di chuyển trong vùng ngập nước, tắt điều hòa để tránh rác bẩn từ bên ngoài xâm nhập vào quạt gió, làm hỏng thiết bị bên trong.
• Không nên tắt động cơ xe và dừng hoạt động máy điều hòa cùng lúc mà nên cách nhau khoảng 10 phút.
• Kiểm tra, vệ sinh và bảo dưỡng điều hòa ô tô định kỳ đúng hạn để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động hiệu quả, kéo dài tuổi thọ đồng thời phát hiện kịp thời các hư hại trong bộ máy, tiết kiệm nhiên liệu và bảo vệ an toàn sức khỏe cho người dùng.

Kiểm tra, vệ sinh và bảo dưỡng điều hòa ô tô định kỳ đúng hạn

Trong quá trình sử dụng xe ô tô, tình trạng điều hòa ô tô không mát là một trong những tình trạng rất phổ biến. Trên đây là một số nguyên nhân thường gặp nhất ảnh hưởng đến chức năng làm mát của điều hòa cũng như cách xử lý triệt để. Hãy ghi nhớ những lưu ý khi sử dụng điều hòa ô tô sao cho hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả nhất nhé!