Kinh Nghiệm Lái Xe Đường Đèo Nhất Định Phải Biết

Lái xe đường đèo là thử thách dành cho những trái tim ưa mạo hiểm và chinh phục

1. Lái xe đường đèo với số tự động AT

Trong điều kiện bình thường, lái xe số tự động đơn giản hơn nhiều khi so với lái xe số sàn. Khi lái xe đường thì sẽ có nhiều trường hợp tài xế cần chuyển về chế độ số tay nhằm dễ kiểm soát tốc độ xe hơn. Đa số các dòng xe ô tô hiện nay đều có hộp số tự động AT, hộp số ly hợp kép DCT hay hộp số vô cấp CVT,.. Các hộp số này đều sẽ được bố trí gần như giống nhau, bao gồm các chế độ như: P (đỗ), N (tự do), R (lùi), D (tiến),... Ngoài những ký hiệu số tự động cơ bản như vậy, những xe ô tô sử dụng hộp số tự động AT còn thường có thêm các ký hiệu số tay khác dưới dạng M+/-, D (D2, D3), L (L2)... Các chế độ số tay này cho phép tài xế điều khiển thông qua lẫy chuyển số nằm trên vô lăng cũng như cần số xe.

1.1. Cách leo đèo với xe hộp số tự động AT

Khi di chuyển leo đèo bằng xe số tự động AT, người lái chỉ cần để xe ở nguyên số D. Lúc đó ECU sẽ tính toán và tự động chuyển sang số phù hợp căn cứ vào tốc độ của xe và vị trí bướm ga.

Khi di chuyển leo đèo bằng xe số tự động AT, người lái chỉ cần để xe ở nguyên số D

1.2. Cách đổ đèo với xe hộp số tự động AT

Khi đổ đèo bằng xe số tự động thì tài xế sẽ phải thao tác phức tạp hơn so với khi leo đèo. Khi đổ đèo, xe sẽ luôn có xu hướng lao nhanh xuống theo quán tính. Nếu người lái chỉ kiểm soát tốc độ xe bằng cách rà phanh liên tục thì khi đó hệ thống phanh xe sẽ chịu áp lực rất lớn, dễ dẫn đến nóng phanh, cháy phanh thậm chí còn có thể bị mất phanh. Thay vào đó, để có thể kiểm soát tốc độ của xe khi đổ đèo một cách an toàn, người lái xe phải sử dụng tới phanh động cơ.

Khi lái xe đổ đèo với xe hộp số tự động AT nên hạn chế tối đa việc dùng phanh chân mà hãy dùng phanh động cơ

Ở xe số tự động, khi muốn phanh động cơ thì trước tiên, tài xế hãy chuyển về chế độ số tay, chuyển số về chế độ thấp như L2, D3 hoặc M, tùy thuộc theo bố trí của xe. Khi này thế năng sẽ khiến xe tiếp tục di chuyển, còn động cơ xe sẽ giúp phanh hãm xe lại.

Trong trường hợp xe đã chuyển về L2, D3 hoặc M- nhưng xe vẫn lao nhanh với tốc độ đang không đảm bảo an toàn thì hãy tiếp tục hạ số, kéo cần số xe về chế độ D2, L hoặc M thêm lần nữa. Cho tới khi nào xe đạt ngưỡng tốc độ khoảng 40 - 50 km/h, không cần rà chân phanh liên tục thì có nghĩa bạn đã chọn đúng số phù hợp với độ dốc của đèo. Lúc này bạn chỉ cần đạp phanh xe khi cần thiết mà không cần phải đạp phanh xe liên tục.

Với những đường dốc có các đoạn lên xuống liên tiếp nhau, buộc xe phải lên đèo và đổ đèo liên tục thì tốt nhất bạn nên chọn chế độ phanh động cơ. Luôn luôn áp dụng nguyên tắc “lên số nào thì về số đó” sẽ giúp cho bạn không phải thao tác tay với cần số nhiều lần.

2. Cách lái xe leo đèo, đổ đèo với xe số sàn MT

Khi leo đèo bằng với xe sử dụng hộp số sàn, người lái cần phải thao tác với cả côn - ga - số phù hợp với độ dốc của từng đường đèo. So với xe số tự động thì thao tác lái xe số sàn đi đường đèo sẽ phức tạp hơn.

2.1. Leo đèo với xe số sàn MT

Khi lái xe số sàn leo đèo cần chuyển xe về số thấp nhằm tăng lực kéo. Không có bất kỳ quy định nào về việc xe leo đèo thì phải chọn số mấy. Tuy vào địa hình của đèo mà xe chạy ở số 3 số 2 hoặc số 1. Người lái xe cũng không nhất thiết phải giữ nguyên một số để leo qua đèo mà nên vận dụng linh hoạt theo địa hình con dốc và từng đoạn đường.

Theo các tài xế cứng tay lái, giàu kinh nghiệm chia sẻ thì đi đường đèo cần sự phối hợp nhịp nhàng giữa côn - ga - số sao cho xe vừa giữ được đà mà không khiến động cơ bị quá tải. Cần canh vòng tua máy tùy vào từng công suất và tải trọng của mỗi xe.

Khi lái xe số sàn leo đèo cần chuyển xe về số thấp nhằm tăng lực kéo

Thông thường các vòng tua máy nên để ở trên mức 2000 vòng/phút, nhằm tránh máy xe có thể bị yếu đi dẫn tới mất đà. Ngược lại cũng không nên để vòng tua máy quá cao như trên 3000 vòng/phút vì sẽ khiến cho động cơ làm việc vất vả hơn.

2.2. Đổ đèo với xe số sàn MT

Khi xe đổ đèo cần sử dụng đến phanh của động cơ, áp dụng theo nguyên tắc “lên số nào về số đó”. Trong trường hợp tốc độ của xe đi xuống dốc vẫn hơi nhanh thì có thể về lại số thấp hơn một số so với lúc lên. Nếu khi đang đổ đèo mà gặp phải những đoạn dốc thoải hơn thì xe sẽ bị ghì chậm lại, người lái xe có thể đạp chân côn để xe trôi tự do một đoạn ngắn rồi hãy nhả côn để cho xe tiếp tục được hãm lại bằng động cơ. Bạn nên tránh việc ra vào số liên tục vì điều này sẽ dễ bị dẫn đến trường hợp khi cần thiết lại không thể vào số phù hợp.

Nếu khi đang đổ đèo mà gặp phải những đoạn dốc thoải hơn thì xe sẽ bị ghì chậm lại, người lái xe có thể đạp chân côn để xe trôi tự do một đoạn ngắn

3. Chia sẻ những kinh nghiệm lái xe đường đèo an toàn nhất

Những kinh nghiệm lái xe đường đèo an toàn được các tài xế chia sẻ với nhau để có thể cải thiện kỹ thuật lái xe cho mọi người, tránh phạm những lỗi sai dẫn đến nhiều hậu quả nguy hiểm. Khi xe ở trong tình trạng một bên là vực thẳm và một bên là vách núi, nếu xảy ra những tình huống nguy hiểm xe thường sẽ khó có thể kiểm soát được. Khi đó khả năng tai nạn là rất cao. Vì thế bạn tuyệt đối phải đi đúng phần đường của mình, không được đi lấn sang làn đường bên cạnh để tránh xảy ra tai nạn.

3.1. Kiểm tra hệ thống an toàn và tình trạng nhiên liệu của xe trước khi qua đèo

Trên đường đèo thường đặt rất ít trạm nhiên liệu, vì thế trước khi chạy, lái xe cần kiểm tra xem tình trạng nhiên liệu của xe thế nào, có đủ để vượt đèo hay không. Tất nhiên, hệ thống an toàn của xe cũng không thể bỏ qua. Các bộ phận: phanh, lốp, hệ thống đèn, điện, nhớt,... cần phải được kiểm tra kỹ càng. Nếu phát hiện có dấu hiệu bất thường, bạn hãy đem xe đi bảo dưỡng, sửa chữa kịp thời.

Kiểm tra hệ thống an toàn và tình trạng nhiên liệu của xe

3.2. Tuân thủ nguyên tắc leo đèo - đổ đèo

Trước khi điều khiển xe leo đèo, bạn nên dừng xe để động cơ được hạ nhiệt. Sau đó, cho xe chạy không tải rồi kích hoạt chế độ sưởi trong xe và lưu ý không mở nắp két nước.

Khi leo đèo, bạn nên duy trì vận tốc phù hợp cho xe, tập trung lái xe, quan sát các biển báo và chạy chậm lại khi qua các khúc cua. Người lái xe có thể áp dụng nguyên tắc “lên số nào xuống số đó” và tránh việc rà phanh liên tục nhằm đảm bảo an toàn khi lái xe.

Khi lái xe đường đèo, bạn chú ý tuân thủ các nguyên tắc leo đèo - đổ đèo

3.3. Không nên lái xe bám sát vào vạch kẻ chia đường

Khi lái xe đường đèo, một số tài xế kém ý thức thường lái xe tốc độ cao, lấn làn hay vượt ẩu,... Điều này rất dễ đẩy các phương tiện đi ngược chiều vào những tình huống khó khăn, nguy hiểm. Chính vì vậy, để đảm bảo an toàn cho bạn và những xe khác cùng lưu thông thì không nên lái xe quá sát vào vạch kẻ đường, đặc biệt là khi xe bạn đang phải vào cua, lái xe đường đèo trơn, lái xe ở đường đèo có sương mù,... Thay vào đó, hãy để lại khoảng trống để đề phòng các tình huống bất ngờ có thể xảy ra.

Không nên lái xe bám sát vào vạch kẻ chia đường

Tuy nhiên nếu di chuyển trong điều kiện thời tiết xấu, tầm nhìn hạn chế thì bạn có thể quan sát vạch kẻ để di chuyển nhưng phải đảm bảo khoảng cách để đề phòng các tình huống bất ngờ xảy ra. Nếu như thấy xe khác chạy ngược chiều với tốc độ cao, “chém đường” khi vào cua thì tốt nhất hãy điều khiển xe của mình bám theo những vạch giới hạn hoặc cọc tiêu bên phải đường để né những xe nguy hiểm đó.

3.3. Luôn luôn chạy theo đúng tốc độ quy định 

Ở các đoạn đường trên đèo thường đặt những biển báo giới hạn tốc độ. Những tài xế cần tuân thủ đúng quy định tốc độ này để luôn đảm bảo an toàn. Kể cả khi thấy đường vắng cũng không được chạy quá tốc độ cho phép, đề phòng khi gặp những tình huống bất ngờ sẽ không kịp xử lý. Nếu bị xe khác bấm còi hối thúc hãy chủ động tấp vào và nhường đường cho xe sau vượt lên trước nếu đảm bảo an toàn.

3.4. Luôn giữ khoảng cách an toàn với các xe khác

Một trong những kinh nghiệm lái xe leo đèo an toàn đó chính là cần giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước. Đường đèo vốn nhỏ hẹp nên dù khi đang lên đèo hay xuống đèo tuyệt đối cũng không được bám đuôi xe khác, nhất là với những xe có trọng tải lớn như xe tải, hoặc xe container và đầu kéo… Việc giữ khoảng cách an toàn sẽ giúp cho những tài xế có thể xử lý kịp thời những tình huống khẩn cấp như phanh gấp hoặc xe trước bị mất lái, rơi những đồ vật nặng xuống đường.

Luôn giữ khoảng cách an toàn với các xe khác

3.5. Thận trọng khi điều khiển xe vào cua

Khúc cua đường đèo thường là nơi xảy ra nhiều tai nạn đáng tiếc do lái xe lấn đường, vượt ẩu hay chạy tốc độ quá nhanh,… Xe cũng có thể mất kiểm soát khi vào cua do thừa lái, thiếu lái. Do đó, khi vào cua, bạn phải hết sức thận trọng, chú ý quan sát, giảm tốc độ, bấm còi báo hiệu và tuyệt đối không cua gấp.

Thận trọng khi điều khiển xe vào cua

3.6. Không rà phanh, không về N hoặc tắt máy khi xe đổ đèo

Một trong những sai lầm của nhiều tay lái xe đường đèo đó là rà phanh liên tục khi đổ đèo. Điều này sẽ khiến phanh phải chịu áp lực lớn, bị nóng, mòn phanh hoặc thậm chí cháy phanh, mất phanh vô cùng nguy hiểm. Do đó khi đổ đèo, tài xế cần sử dụng phanh động cơ bằng cách chuyển xe sang số thấp và chỉ đạp phanh chân trong trường hợp cần thiết.

Khi đổ đèo, lái xe cũng tuyệt đối không được chuyển về số N hoặc tắt máy xe. Đây là cách làm cực kỳ nguy hiểm bởi xe sẽ bị lao tự do rất nhanh theo quán tính và tài xế phải rà phanh liên tục dẫn đến cháy hoặc mất phanh.

Không rà phanh, không về N hoặc tắt máy khi xe đổ đèo