Mất tập trung khi lái xe - Lơ là giây lát, hối hận cả đời

Mất tập trung khi lái xe có thể dẫn đến nhiều tình huống nguy hiểm

1. Lý giải tình trạng mất tập trung khi lái xe là gì? Tác hại của sự lơ là khi lái xe?

Mất tập trung khi lái xe là tình trạng cực kỳ nguy hiểm nhưng không hiếm gặp ở những người điều khiển phương tiện giao thông ngày nay.

1.1. Giải đáp mất tập trung khi lái xe là gì?

Mất tập trung khi lái xe là tình trạng khi nhận thức của người cầm lái bị phân tán, xao nhãng ra khỏi việc điều khiển xe do bất kỳ suy nghĩ hay hành động nào đó cắt ngang. Theo một nghiên cứu chỉ ra, thời gian ngắn nhất để một người quay lại sự tập trung ban đầu là 3 giây. Mặc dù 3 giây có vẻ ngắn nhưng khi lái xe với tốc độ cao hoặc xảy ra tình huống bất ngờ trên đường thì người điều khiển xe vẫn có thể không kịp phản ứng, xử lý và rất dễ gây tai nạn.

Mất tập trung khi lái xe là tình trạng khi nhận thức của người cầm lái bị phân tán, xao nhãng ra khỏi việc điều khiển xe do bất kỳ suy nghĩ hay hành động nào đó cắt ngang

1.2. Hậu quả, tác hại khi người lái mất tập trung trong lúc điều khiển xe

Mất tập trung khi lái xe có thể khiến bạn và những người xung quanh rơi vào tình huống nguy hiểm khó lường. Khi người điều khiển xe không tập trung quan sát đường và các phương tiện đang di chuyển trên đường thì càng khó để phản ứng và xử lý các nguy hiểm. Một số hậu quả dễ nhận thấy nếu mất tập trung khi lái xe như:

• Ảnh hưởng đến an toàn giao thông

Đây là tác hại nghiêm trọng, dễ thấy nhất của việc mất tập trung trong khi điều khiển xe. Người cầm lái khi bị xao nhãng, mất tập trung sẽ kém phản xạ cũng như không thể xử lý tình huống nhanh nhạy hoặc dễ mất kiểm soát khi lái xe, điều này sẽ dẫn đến tai nạn giao thông.

Tác hại nghiêm trọng, dễ thấy nhất của việc mất tập trung khi điều khiển xe là gây mất an toàn giao thông

Nếu không may xảy ra va chạm sẽ ảnh hưởng tới luồng giao thông, cụ thể hơn có thể gây ách tắc hoặc làm hư hại cơ sở hạ tầng giao thông.

• Thời gian di chuyển lâu hơn nếu tài xế hay xao nhãng

Đối với các tài xế phải lái xe đường dài mà thường xuyên bị mất tập trung sẽ làm giảm hiệu suất lái xe, tốn nhiều thời gian di chuyển hơn.

2. Những yếu tố nào gây mất tập trung khi điều khiển xe?

Lái xe mất tập trung là nguyên nhân chính gây ra các vụ tai nạn liên quan đến ô tô. Theo thống kê, khoảng 25% trường hợp tử vong do tai nạn xe cơ giới bắt nguồn từ lái xe mất tập trung. Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây mất tập trung khi điều khiển xe.

2.1. Mải mê suy nghĩ về một vấn đề nào đó gây mất tập trung khi lái xe

Mải suy nghĩ về một vấn đề nào đó là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới những tai nạn giao thông đáng tiếc. Bởi khi miên man suy nghĩ, người cầm lái sẽ trở nên lơ là hoặc đôi lúc quên đi mất mình đang điều khiển phương tiện giao thông.

Mải mê suy nghĩ về một vấn đề nào đó gây mất tập trung khi lái xe

Một nghiên cứu ở Mỹ chỉ ra rằng trong tất cả các vụ va chạm xảy ra liên quan đến mất tập trung khi lái xe thì nguyên nhân tài xế mải suy nghĩ miên man cao hơn nguyên nhân sử dụng điện thoại đến 5 lần. Cụ thể, 62% số vụ tai nạn có nguyên nhân mất tập trung khi lái xe do người cầm lái mải suy nghĩ.

2.2 Người lái xe phân tâm do sử dụng điện thoại di động

Trong xã hội ngày nay, điện thoại di động có thể coi là một vật dụng bất ly thân với mỗi người. Điện thoại di động không chỉ được sử dụng với mục đích liên lạc mà còn dùng để làm việc, giải trí, học tập, tìm kiếm và tiếp cận thông tin,... Vì lẽ đó, nhiều người có thói quen sử dụng điện thoại di động mọi lúc mọi nơi, thậm chí bị nghiện, sử dụng ngay cả khi đang lái xe. Nhưng đây là nguyên nhân rất dễ khiến lái xe đưa mình và mọi người xung quanh vào tình huống nguy hiểm.

Người lái xe phân tâm do sử dụng điện thoại di động

2.3 Bị thu hút bởi những tác động ngoại cảnh

Trong quá trình lái xe trên đường bất ngờ có đám đông xuất hiện thu hút sự chú ý của tài xế. Bản chất con người là tò mò và sẽ bị tập trung vào sự kiện đó, vô tình xao nhãng nhiệm vụ chính là điều khiển ô tô. Có nhiều tình huống bất ngờ có thể xảy ra trên đường, mang tính giật gân, thu hút sự chú ý như: tai nạn giao thông, hỏa hoạn hay ẩu đả,... Theo thói quen, có nhiều tay lái sẽ giảm tốc độ hoặc dừng xe để dõi theo sự việc ngoại cảnh đó. Và chính điều này tiềm ẩn nguy cơ những va chạm giao thông rất cao.

2.4 Mất tập trung khi điều khiển xe do mải nói chuyện với người đồng hành

Đôi khi nói chuyện với người đồng hành trên xe là một biện pháp giúp tài xế cảm thấy thoải mái, tránh cơn buồn ngủ khi lái xe một mình nhàm chán. Nhưng nếu quá say sưa vào câu chuyện hay lấn sâu vào cuộc tranh luận thì có thể khiến người cầm lái mất tập trung khi lái xe. Do đó hãy kiểm soát cuộc hội thoại và luôn chú ý duy trì sự tập trung.

Mất tập trung khi điều khiển xe do mải nói chuyện với người đồng hành

2.5 Mất tập trung do ăn uống, hút thuốc khi lái xe

Ăn uống, hút thuốc khi đang lái xe cũng là một nguyên nhân rất dễ khiến người lái xe mất tập trung khi điều khiển xe do bị phân tán xúc giác và phân tán thị giác. Để có thể lái xe an toàn, bắt buộc mắt người lái xe phải nhìn phía trước, tay phải đặt vào các bộ phận điều khiển. Khi ăn uống hoặc hút thuốc, tay người lái rời bỏ vô lăng để cầm nắm đồ ăn thức uống. Một nghiên cứu chứng minh hành vi ăn uống trong khi lái xe có thể tăng rủi ro gặp tai nạn lên đến 80%. Bên cạnh đó, việc hút thuốc trong xe ô tô cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ.

Mất tập trung do ăn uống, hút thuốc khi lái xe

2.6 Mệt mỏi, buồn ngủ, tinh thần không tỉnh táo khiến lái xe mất tập trung

Mệt mỏi và buồn ngủ, kém tỉnh táo là một trong những nguyên nhân phổ biến gây mất tập trung khi lái xe. Điều này rất hay xảy ra với các tài xế lái xe ban đêm hoặc tài xế lái xe đường dài. Trong trạng thái tinh thần không được tỉnh táo, lái xe sẽ bị hạn chế về phản xạ, quan sát và xử lý tình huống bất ngờ.

Mệt mỏi, buồn ngủ, tinh thần không tỉnh táo khiến lái xe mất tập trung

2.7. Điều chỉnh thiết bị trên xe là nguyên nhân làm mất tập trung khi lái xe

Việc người lái loay hoay điều chỉnh âm thanh, gương, thiết bị định vị, ghế ngồi hoặc nhiệt độ trong khi đang lái xe cũng đủ để gây ra xao nhãng dẫn đến tình huống khó lường. Chính vì thế, hãy kiểm tra các thiết bị từ trước khi xe lăn bánh để đảm bảo mọi thứ vận hành tốt, phù hợp với trạng thái lái xe.

2.9 Động vật trên xe gây mất tập trung cho người lái

Nhiều lái xe có thói quen mang theo thú cưng lên xe và đây là nguyên nhân cực dễ gây mất tập trung khi lái xe. Bởi có động vật di chuyển, ăn uống, kêu trên xe sẽ phân tán sự tập trung quan sát của người lái.

Động vật trên xe gây mất tập trung cho người lái

3. Các biện pháp giúp duy trì sự tập trung khi lái xe

Để có những chuyến đi an toàn, thoải mái, người lái xe cần loại bỏ các yếu tố gây mất tập trung và thực hiện những biện pháp duy trì, gia tăng sự tập trung khi lái xe.

3.1 Đảm bảo chất lượng giấc ngủ trước khi lái xe

Việc có được giấc ngủ đủ thời gian, đủ sâu không chỉ giúp tăng sự tập trung mà còn khiến cho bạn có sức khỏe tốt. Bởi vậy, hãy ngủ đủ thời gian 7 tiếng mỗi ngày và có thể chợp mắt giấc ngắn trước khi lái xe sẽ giúp bạn có tinh thần thoải mái và tỉnh táo hơn.

Hãy ngủ đủ thời gian 7 tiếng mỗi ngày và có thể chợp mắt giấc ngắn trước khi lái xe

3.2 Không chạy xe liên tục trong thời gian quá 4 giờ đồng hồ

Các chuyên gia về sức khỏe đưa ra lời khuyên là “không nên lái xe liên tục trong 4 giờ đồng hồ”. Bởi đó là giới hạn của não bộ, lúc nãy não và cơ thể của bạn đã làm việc quá sức, không thể cố gắng tiếp tục vì sự tỉnh táo, tập trung là giảm đi nhiều.  Thông thường sau mỗi 2 tiếng chạy xe liên tục, người lái xe nên dừng và xuống khỏi xe để nghỉ ngơi sau đó mới tiếp tục hành trình. 

3.3 Hoạt động, tập một vài động tác đơn giản

Lái xe đường dài sẽ khiến cơ thể lái xe nhanh rệu rã, nhức mỏi. Việc hoạt động, tập thể dục không chỉ giúp các lái xe đỡ những bệnh về cơ xương khớp mà còn khiến tăng cường sự tập trung, tỉnh táo cực kỳ hiệu quả.

Hoạt động, tập một vài động tác đơn giản khi nghỉ ngơi giữa chặng

3.4 Không sử dụng các loại thuốc an thần, chất kích thích, rượu, bia

Việc sử dụng rượu, bia, thuốc an thần, chất kích thích khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông là vi phạm quy định của Luật giao thông đường bộ Việt Nam. Những sản phẩm này dễ khiến cho tâm trí, đầu óc không tỉnh táo, kém minh mẫn, có thể khiến cho người lái xe không thể xử lý các tình huống bất thường hoặc đưa ra những quyết định sai trái.

Tuyệt đối không sử dụng các loại thuốc an thần, chất kích thích, rượu, bia

3.5 Giữ nhiệt độ ổn định trên xe, để ở chế độ lấy gió ngoài

Nhiệt độ khoang xe quá nóng hoặc quá lạnh đều khiến tài xế khó chịu, kém tập trung khi điều khiển xe. Giải pháo ở đây là cần giữ cho nhiệt độ trong xe luôn ở ngưỡng ổn định, dễ chịu để đảm bảo sức khỏe và trạng thái tốt nhất cho người lái xe.

Thêm vào đó, nếu đặt điều hòa ở chế độ lấy gió trong sẽ khiến mật độ oxy trong xe giảm dần. Khi đó, cơ thể và não bộ của người ngồi trong xe nhanh mệt và buồn ngủ. Việc cung cấp đủ oxy bằng cách để chế độ lấy gió ngoài sẽ giúp lái xe duy trì sự tỉnh táo.

Giữ nhiệt độ ổn định trên xe, để ở chế độ lấy gió ngoài

3.6 Giữ âm thanh loa trong khoang xe ở mức hợp lý